انواع قرارداد حقوقی کسب و کار - بخش اول

انواع قرارداد در دنیای بازار کسب و کار امروز، شاکله اصلی زندگی اجتماعی را تشکیل می‌دهد و جز لاینفک آن به حساب می‌آید.

تمامی انسان‌ها در هر جایگاهی که قرار بگیرند هم تعهداتی را می‌پذیرند و هم تعهداتی را می‌دهند. در این میان قراردادهای حقوقی هم در واقع تعهداتی هستند که میان دو طرف قرارداد منتقل می‌شوند با این تفاوت که در قالب خاص و ویژه‌ای در می‌آید و این امر آن را از سایر توافقات روزمره متمایز می‌کند. ما در این متن در صدد هستیم ابتدا در باب تعریف قرارداد حقوقی و شاکله آن و سپس در مورد قراردادهای حقوقی رایج در عرصه کسب و کار صحبت کنیم.

قرارداد چیست؟

به طور کلی قرارداد به‌معنای توافق دو یا چند نفر برای برقراری رابطه تجاری یا غیر تجاری است. قرارداد معادل فارسی واژه عقد که یک واژه عربی است می‌باشد. در یک طرف قرارداد شخصی قرار دارد که قصد به وجود آوردن قرارداد را دارد که به عمل او ایجاب می‌گویند و در طرف دیگر قرارداد شخصی قرار دارد که ایجاب طرف مقابل را قبول می‌کند.

در این راستا ماده ۱۸۳ قانون مدنی بیان می‌دارد:
” عقد عبارت است از این که یک یا چند فرد در مقابل یک یا چند فرد دیگر تعهد بر امری نمایند و مورد قبول آن‌ها باشد. “

نکته قابل توجه این است که کسی به تنهایی نمی‌تواند قرارداد منعقد کند و قانون تحقق توافق یا قرارداد را از دو فرد به بالا مقدور دانسته است.

آشنایی با انواع قرارداد کاری

در این قسمت به انواع قرارداهای حقوقی رایج در عرصه کسب و کار اشاره کنیم. در این عرصه قراردادهای زیادی به چشم می‌خورد که گاهی ممکن است از دید بنیان‌گذاران، سرمایه‌گذاران، سهام‌داران و سایر اشخاص حاضر در صحنه کسب و کار به جهت عدم توجه به مسائل حقوقی مغفول بماند. ما بر‌آنیم با معرفی کامل آن‌ها این آشنایی را مقدور سازیم.

به طور کلی ما ۶ دسته قرارداد در عرصه کسب و کار داریم البته این تقسیم بندی بیشتر صوری بوده و مهم خود این قراردادها می باشند. که در این بخش به 3 دسته از آنها میپردازیم.

1- انواع قرارداد راه‌اندازی کسب و کار

• تفاهم‌نامه بنیان‌گذاران

این تفاهم‌نامه زمانی کاربرد پیدا می‌کند که دو یا چند نفر موسس یک کسب و کار هستند و می خواهند طی یک قرارداد بسیاری از امور را از ابتدا شفاف کنند. مهم‌ترین مفاد آن تعیین نقش‌ها و مسئولیت‌ها، تقسیم سهام و مالکیت معنوی می‌باشد.

• قرارداد پیمانکاری

زمانی که قرار است صفر تا صد انجام یک عمل یا ارائه یک خدمت را به شخص دیگری بسپاریم از قرارداد پیمانکاری استفاده می‌کنیم. شخص پیمانکار موظف است با هزینه‌های خود مفاد قرارداد را کامل انجام داده و در موعد زمانی مشخص تحویل کارفرما دهد.

• قرارداد طراحی اپلیکیشن موبایل

این قرارداد عموما به منظور همکاری مابین کارفرما (شخص حقیقی یا حقوقی) با برنامه نویس اپلیکیشن (اعم از فرد یا یک شرکت) تدوین می‌شود.

2- انواع قرارداد پیشبرد کسب و کار

• قرارداد اجاره دفتر کار

قرارداد اجاره قراردادی است که مستاجر مالک منافع عین مستاجره می‌شود.

• قرارداد واگذاری حق اختراع

به طور کلی دو حق برای اختراع به رسمیت شناخته شده است. حق مادی ذیل همین قرارداد قابل انتقال است ولی حق معنوی آن قابل انتقال نیست.

• قرارداد اجاره مغازه

نمونه قرارداد اجاره مغازه، از جمله قرارداد های پرکاربرد در کشور است که طبق تعریف قانون گذار، عقد اجاره عقدی است که به موجب آن مستاجر مالک منافع عین مستاجره می‌شود. اجاره دهنده را موجر و اجاره کننده را مستاجر گویند.

3- انواع قرارداد استخدام و منابع انسانی

• قرارداد کار با مدت موقت

قرارداد کار برای انتظام بخشیدن به روابط کارگر و کارفرما و انجام تعهدات مشخصی ایجاد می‌شود. قرارداد کار شامل مدت موقت، غیر موقت و کار معین می باشد.

• قرارداد مشاوره

این قرارداد برای بهره‌گیری از راهنمایی‌های مشاور در طول مدت قرارداد است. شخص مشاور هم تحت شمول قانون کار قرار خواهد گرفت.

• قرارداد کار بازاریابی

این قرارداد به منظور جذب افرادی است که به صورت پاره وقت به معرفی کالا و خدمات شرکت برای افزایش سوددهی شرکت می‌پردازند.

• قرارداد واگذاری سهام به کارکنان

قراردادی است که طی آن سهامی به کارکنان با هدف افزایش انگیزه در آن‌ها تعلق می‌گیرد.